Dorothea Tanning: wszechstronna artystka surrealizmu i inspirująca postać świata sztuki
Dorothea Tanning, niezwykła postać świata sztuki, urodziła się 25 sierpnia 1910 roku w Galesburgu w stanie Illinois, w Stanach Zjednoczonych. Znana jest przede wszystkim jako malarka, ale jej działalność artystyczna była znacznie bardziej wszechstronna – była również rzeźbiarką, projektantką kostiumów i scenografii, a także poetką. Tanning w sposób wyjątkowy łączyła w swojej twórczości surrealizm z elementami osobistych obsesji i fantazji, co czyniło jej prace nie tylko wyjątkowo intrygującymi, ale także trudnymi do zaszufladkowania w jednym nurcie artystycznym.
Dorothea Tanning dorastała w niewielkim miasteczku, ale jej artystyczne ambicje szybko przeniosły ją do Chicago i Nowego Jorku, gdzie zdobyła stypendium na studia artystyczne. Była samoukiem, a jej edukacja artystyczna odbywała się w głównej mierze przez własne eksploracje i fascynacje światem sztuki. Spotkanie z surrealizmem miało kluczowy wpływ na rozwój jej kariery – w latach 30. i 40. XX wieku w Nowym Jorku jej twórczość zaczęła przyciągać uwagę środowiska artystycznego.
Jednym z najważniejszych momentów w jej życiu było poznanie niemieckiego artysty Maxa Ernsta. Ich związek, który później przerodził się w małżeństwo, był dla obu stron niezwykle inspirujący. Wspólnie z Ernstem stworzyli twórczy tandem, który stał się symbolem bohemy artystycznej tamtych lat. Para mieszkała w Stanach Zjednoczonych, a następnie we Francji, gdzie ich dom w Tourrette-sur-Loup stał się miejscem spotkań artystów z całego świata.
Dorothea Tanning była znana z nieustannej ewolucji swojego stylu. Jej wczesne prace z lat 40. XX wieku miały zdecydowanie surrealistyczny charakter, z wyraźnymi wpływami Ernsta i Dalíego. Często przedstawiała w nich enigmatyczne postacie i zagadkowe scenerie, które zapraszały widza do wejścia w głąb jej umysłu. Scena surrealistycznych wnętrz i postaci w nietypowych perspektywach stały się znakiem rozpoznawczym jej twórczości.
W latach 50. i 60. jej sztuka zaczęła ewoluować w kierunku większej abstrakcji. W tym czasie nastąpił również rozwój jej zainteresowań rzeźbiarskich – zaczęła tworzyć miękkie rzeźby z materiałów tekstylnych, przez co stała się prekursorką tego typu eksploracji w sztuce. Zasłynęła również jako projektantka – przygotowała kostiumy do baletów i produkcji teatralnych, współpracując z tak znanymi reżyserami jak George Balanchine.
Jako poetka, Tanning również zadebiutowała stosunkowo późno – w latach 70., publikując zbiory poezji i wspomnień, w których zawarła refleksje nad naturą sztuki i życia. Jej twórczość literacka odzwierciedlała te same fascynacje, które pojawiały się w jej obrazach – marzenia, wspomnienia oraz próbę uchwycenia nieuchwytnego.
Dorothea Tanning aktywnie tworzyła niemal do końca swojego życia, a jej dzieła nadal mają wielką moc przyciągania i inspiracji. Jej sztuka jest hołdem dla nieskrępowanej wyobraźni i nonkonformizmu oraz przypomnieniem o tym, jak sztuka może być sposobem na opowiedzenie o najbardziej intymnych i skomplikowanych aspektach ludzkiej egzystencji.
Dorothea Tanning zmarła 31 stycznia 2012 roku, ale jej dziedzictwo pozostaje żywe, kontynuując inspirację dla kolejnych pokoleń artystów. (fot. Wikipedia) #DorotheaTanning