Jeszcze kilka lat temu nie zwracałam aż tak dużej uwagi na nazwiska umieszczone w książkach pod wiele mówiącym tytułem „ilustracje”. Owszem oglądałam rysunki umieszczone na poszczególnych stronach, ale nigdy nie pomyślałam o ich autorach, nie mówiąc już o ich zapamiętaniu. Dziś wiem jak wielkie znaczenie dla odbioru książek mają ilustracje i szata graficzna i jak trafnie potrafią oddać nastrój treści. Może warto więc zainteresować się ich autorami.

Do XVIII wieku książki rękopiśmienne w starożytności i średniowieczu wykonywane były ręcznie przy wykorzystaniu różnych technik artystycznych i rzemiosła. Każdy egzemplarz był inny i niepowtarzalny, głównie dzięki niezwykle pięknemu wykończeniu, ilustracjom i materiałom z jakich był wykonany. Bogato zdobione obwoluty, dobrej jakości papier, wyszukana czcionka, estetyka tych starych książek robi wrażenie po dziś dzień.

Bardzo źle na powstawanie artystycznych książek, które zachwycałyby swoim wyglądem i zawartością zadziałał postęp techniczny. Z jednej strony znacznie ułatwił tworzenie książek, ale z drugiej – sprawił, że o wiele ważniejsza od jakości stała się ilość. Książek było coraz więcej, ale ich wykonanie pozostawiało wiele do życzenia.

Dziś znów zaczyna zwracać się uwagę na walory estetyczne wydawanych książek i dużą rolę odgrywają w tym ilustratorzy, którzy dzięki ilustracjom są w stanie mocno oddziaływać na czytelnika, kojarząc tekst z obrazem i umożliwiając obcowanie ze sztuką. Można powiedzieć, że ilustracje w książkach są tym samym, co muzyka w filmie.

„Prawdziwej zmysłowej przyjemności może dostarczyć książka ozdobna, która, oprócz efektownej typografii, oferuje czytelnikowi piękno ilustracji i różnorodność elementów dekoracyjnych. Rację istnienia zarówno ilustracji, jak i ozdobników wyznacza tekst. Ich rolą jest wspomaganie słowa poprzez pobudzanie wyobraźni, wydobywanie nastroju, a w wypadku ilustracji także interpretowanie lub dopowiadanie treści. Znaczenia wydrukowanych słów przenikają się ze znaczeniami ilustracji i zdobień – tworzy się zupełnie specyficzna jakość.”

Jacek Czarnik

Mary GrandPré

amerykańska ilustratorka, znana najbardziej z ilustracji wykonanych do angielskiej wersji Harry’ego Pottera, opublikowanych przez wydawnictwo Scholastic.

Dagmara Matuszak

polska ilustratorka, malarka i autorka komiksów. Jest projektantką książek, plakatów, okładek, a także ilustracji książkowych.

Gustave Dore

grafik, malarz i rzeźbiarz francuski, ale najbardziej znany jest ze swoich ilustracji książkowych. Ilustrował m.in. „Boską komedię” Dantego, „Don Kiszota”

Małgorzata Bieńkowska

ukończyła Wydział Wzornictwa Przemysłowego ASP w Warszawie. Zajmuje się ilustracją i działalnością na rzecz jakości książki dziecięcej. Wielokrotnie nagradzana za swoją twórczość.

Maria Ekier

ukończyła ASP w Warszawie na wydziale Grafiki, ilustratorka książek dla dzieci. W ubiegłym roku na Międzynarodowym Biennale Ilustracji w Bratysławie otrzymała Plakietę BIB’07 za ilustracje do książki „Polskie baśnie i legendy”.