Sztuka malowania jajek

Jak powszechnie wiadomo, pisanki to ozdobione jajka (najczęściej kurze). Niewiele osób jednak wie, że historia malowania jajek jest o wiele bardziej rozbudowana.

Najbardziej zaskakujące jest to, że najstarsze odkryte pisanki pochodziły z terenów sumeryjskiej Mezopotamii, jednak zwyczaj zdobienia jajek praktykowano najprawdopodobniej już w czasach cesarstwa rzymskiego. Jeżeli chodzi o tereny polskie, to najstarsze zachowane pisanki pochodzą z końca dziesiątego wieku. Odnaleziono je w pobliżu wyspy Ostrówek, gdzie kiedyś stał gród słowiański.

Dawniej wzory na jajkach rysowano roztopionym woskiem, po czym tak przyszykowane jajka maczano w barwnikach uzyskanych z łupin cebuli (metoda ta w wielu domach wykorzystywana jest do dzisiaj). Wraz z popularyzacją chrześcijaństwa, pisanki stały się jednym z symboli jego świąt.

Ze względu na technikę przygotowania, pisanki dzielą się na następujące grupy:
– kraszanki (powstają przez gotowanie jajek w zabarwionych wywarach, które z reguły miały kolor brązowy, czarny, fioletowy lub też zielony),
– pisanki (powstają przez wspomniane już pisanie roztopionych woskiem),
– oklejanki (chodzi oczywiście o jajka, które zostały ozdobione papierem, tkaninami lub też kwiatkami),
– nalepianki (podobne do oklejanek, ale zdobił je naklejany, kolorowy papier),
– skrobanki (jajka najpierw się barwi, a następnie wydrapuje w nich rozmaite wzory).

Jeszcze kilkadziesiąt lat temu przygotowywaniem pisanek zajmowały się głównie kobiety, a Kościół nie pozwalał spożywać jaj w czasie Wielkanocy – trwało to aż do XII wieku. W wielu różnych rejonach Polski inaczej postępowało się też ze skorupkami, które zostają po zjedzeniu jajka i na przykład czasami wierzono, że rozrzucenie ich po polu zwiększy plony.