Leon Chwistek – teoretyk i matematyk

Jednym z ciekawszych teoretyków sztuki był Leon Chwistek. Ten matematyk, filozof, malarz i logik urodził się w 1884 roku w Krakowie. Zmarł 20 sierpnia 1944 roku w Barwisze niedaleko Moskwy. Ojcem Leona był Bronisław, a matką Emilia z Majewskich. On był lekarzem, a ona pianistką i malarką, co z pewnością wywarło wpływ na późniejszą karierę Chwistka. Co ciekawe, jednym z nauczycieli Emilii był słynny Jan Matejko.

Chwistek studiował filozofię i matematykę na Uniwersytecie jagiellońskim. W wieku dwudziestu dwóch lat doktoryzował się dzięki rozprawie o aksjomatach. Następnie przez kilkanaście lat nauczał matematyki w jednym z krakowskich gimnazjów. Gdy w 1910 roku trafił do Wiednia, urzekło go weneckie malarstwo z epoki renesansu. Tak bardzo zafascynował się sztuką, że od 1913 roku studiował rysunek na paryskiej uczelni, gdzie po raz pierwszy w życiu spotkał się z kubizmem.

Pomiędzy rokiem 1914, a 1916 Chwistek należał do szeregów Pierwszej Brygady Legionów. Rok później założył z przyjaciółmi grupę „Ekspresjoniści Polscy”, która po dwóch latach zmieniła nazwę na „Formistów”. Ze względu na swoje upodobania i doświadczenie, malarz został głównym teoretykiem grupy. Gdy w 1941 roku wojska niemieckie zagrażały Lwowowi, uciekł razem z sowietami. Pod koniec życia nauczał analizy matematycznej i należał do Związku Patriotów Polskich, który mieścił się ZSRR.

Twórczość malarska Chwistka nie była może zbyt bogata, gdyż zajmował się on głównie matematyką. Nie przeszkodziło mu to jednak w malowaniu różnych miast, a szczególnie Łodzi. Najpopularniejszym obrazem artysty jest „Szermierka” namalowana w 1920 roku. Należy również dodać, że malarz udzielał się także literacko, a jego powieść „Pałace Boga” budziła wiele kontrowersji – głównie ze względu na radykalizm społeczny.

Po śmierci artysty jego prochy umieszczono w masowej mogile, gdzie pochowano wiele ofiar stalinowskich represji. Znajduje się ona na Cmentarzu Dońskim w Moskwie. Jeżeli ktoś chciałby złożyć hołd Chwistkowi, to może udać się na symboliczny grób, który postawiono w Krakowie.