Izaak i Rebeka (Żydowska narzeczona)

Obraz Rembrandta „Izaak i Rebeka” jest namalowany farbą olejną. Jego wymiary to 121,5 x 166,5 centymetrów. Powstał około roku 1665. Najciekawsze jest to, że tradycyjny tytuł tego amsterdamskiego obrazu, czyli „Żydowska narzeczona” został nadany dopiero w 1825 roku. Pisał o tym niegdyś Mieczysław Wallis, polski filozof i krytyk sztuki.

„Izaak i Rebeka” podobnie jak inne obrazy namalowane przez Rembrandta Harmensza van Rijna (tak właśnie brzmi pełne imię i nazwisko artysty) był w przeszłości przedmiotem wielu sporów. Wynikały one głównie z tego, że każdy interpretował go na swój własny sposób. Najwięcej wątpliwości ludzie mieli co do tego czy obraz ten jest ilustracją jakiegoś fragmentu Biblii, zwyczajnym portretem czy może po prostu sceną rodzajową.

Każdą z tych teorii popierano wieloma argumentami i na przykład za faktem, że obraz ten jest ilustracją do Biblii przemawia to, iż może to być Tobiasz z Sarą, Jakub z Rachelą lub nawet Boasa i Ruta. Ostateczna decyzja również przysporzyła wiele problemów, gdyż tak naprawdę ciężko było poprzeć którąś z par jakimiś sensownymi argumentami.

Niektórzy uważali, że modelami dla artysty były żywe osoby i sądzono nawet, że postać mężczyzny wzorowana jest na synu artysty – Tytusie, a kobieta na jego żonie. Nie wszyscy się z tym zgadzali, gdyż z takim samym uporem uważano, że modelami jest portugalski poeta posiadający żydowskie korzenie – Miguel de Barrios z żoną Abigail de Pinia.

Jakby nie było, sam obraz jest wyjątkowo udanym dziełem malarza. Wyjątkowe kolory, w których dominuje czerwień, brąz i żółć mocno kontrastują z odcieniem ludzkiej skóry. Stojący z lewej strony mężczyzna bardzo czule spogląda na młodszą od siebie kobietę i jedną rękę trzyma nieśmiało na jej ramieniu, a drugą na piersi kobiety, która tę rękę przykrywa swoją własną. Gest ten prawdopodobnie symbolizuje ogromne uczucie, jakim wzajemnie darzą się te dwie osoby.

„Izaak i Rebeka” był malowany krótkimi pociągnięciami pędzla, Rembrandt kładł grube warstwy farby na płótno. Niektóre akcenty mocniej podkreślał kolorem białym, dzięki czemu są one bardziej świetliste niż pozostała część obrazu. Dzięki grubej fakturze widz wprost czuje dużą wagę ciężkich i bogato zdobionych strojów, w które odziane jest para z obrazu.

Rembrandt z pewnością ma w swoim dorobku wiele lepszych i bardziej znanych prac, ale to właśnie dlatego, że „Żydowska narzeczona” jest często pomijanym dziełem, warto poświęcić chociaż chwilę na zadumę nad tym obrazem.